ادامه حکومت مهدوی و وظایف منتظران(9)
آثار انتظار
بعضی گمان کرده‌اند که انتظار مصلح جهانی، افراد را در حالت سکون و بی تفاوتی قرار می‌دهد و آنها که منتظرند تا اصلاحگری جهانی قیام کند و فساد و تباهی را بردارد، خود در مقابل بدیها و پلیدی‌ها واکنشی نخواهند داشت بلکه ساکت و بی تفاوت، دست روی دست خواهند گذاشت و تماشاگر جنایت‌ها خواهند بود!!
ولی این نگاه، یک نگاه سطحی و به دور از اندیشه و دقت است. زیرا با توجه به آنچه در حقیقت انتظار امام موعود و ویژگی‌های آن و نیز ابعاد انتظار و ویژگی‌های منتظران مطرح شد، روشن است که روحیه انتظار، آن هم با ویژگی‌های منحصر به فرد و جایگاه بی نظیر امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) نه تنها سکون و سردی را به دنبال ندارد بلکه بهترین عامل حرکت و پویایی است.
انتظار، در منتظر غوغایی مبارک و حرکتی هدف دار پدید می‌آورد و هر چه منتظر، به حقیقت انتظار، نزدیک‌تر شود سرعت حرکت او به سوی مقصد بیشتر خواهد شد. در پرتو انتظار، آدمی از خود محوری رهایی می‌یابد و خود را جزئی از جامعه اسلامی می‌بیند؛ بنابراین می‌کوشد تا جامعه را در حد توان خود به صلاح و درستی نزدیک کند و وقتی جامعه‌ای از عناصری این چنین با هویّت تشکیل یابد، اجتماعی در جهت ترویج فضیلت‌ها پدید می‌آید و حرکت عمومی به سوی اقامه خوبی ها، شکل می‌گیرد و در چنین محیطی که محیط صلاح و سازندگی و فضای امیدبخشی و نشاط و عرصه تلاش و همیاری و همکاری است، زمینه رشد باورهای دینی و بینش عمیق مهدوی در افراد جامعه پدید می‌آید و منتظران، که به برکت انتظار، در فساد محیط حل نشده‌اند بلکه هویّت دینی و مرزهای اعتقادی خود را حفظ کرده اند، در برابر سختی‌ها و مشکلات دوران انتظار بردباری می‌کنند و به امید تحقق وعده حتمی الهی بلاها را به جان می‌خرند و لحظه‌ای گرفتار سستی و یا ناامیدی نمی‌شوند.
راستی کدام مکتب و مذهبی را می‌شناسید که برای پیروان خود چنین مسیر روشنی را ترسیم کرده باشد؟! مسیری که با انگیزه‌ای الهی پیموده می‌شود و در نهایت پاداشی بس بزرگ را به ارمغان می‌آورد.
پاداش منتظران
خوشاحال آنانکه چشم به راه خوبی‌ها نشسته اند! چه بزرگ است پاداش آنان که به انتظار موعود جهانی روزگار می‌گذرانند و چه شکوهمند است رتبه و مقام آنان که منتظر حقیقی قائم آل محمّد(صلی الله علیه و آله وسلم) هستند!
بجاست که در بخش پایانی از فصل انتظار، از فضیلت و رتبه بی نظیر جرعه نوشان جام انتظار سخن بگوییم و نمونه هایی از کلمات پیشوایان دین را بیاوریم.
امام صادق(علیه السلام) فرمود:
«خوشا به حال شیعیان قائم ما (اهل‌بیت)، آنها که در دوران غیبت او، ظهورش را انتظار دارند و در ایام ظهورش سر به فرمان او می‌آورند. آنها دوستان خدایند که هیچ ترس و اندوهی برای ایشان نخواهد بود.» (24)
و چه افتخاری از این برتر که مدال دوستی پروردگار را بر سینه دارند. و چرا باید گرفتار غم و اندوه شوند و حال آنکه زندگی و مرگ آنها ارزشی گران پیدا کرده است.
امام سجاد(علیه السلام) فرمود:
«کسی که در زمان غیبت قائم ما بر ولایت ما استوار باشد خداوند پاداش هزار شهید از شهدای جنگ بدر و احد را به او خواهد داد.» (25)
آری آنان که در دوران غیبت بر ولایت امام زمان خود باقی بمانند و عهد و پیمان خود با آن بزرگوار را استوار دارند مانند رزمندگانی هستند که در رکاب پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) به نبرد با دشمنان خدا پرداخته و در آن صحنه به خون خود غلطیده اند!
منتظرانی که جان بر کف به انتظار یاری فرزند رسول خدا(صلی الله علیه و آله وسلم) ایستاده‌اند از هم اکنون در خیمه جنگ و در کنار امیر جبهه حق هستند.
امام صادق(علیه السلام) فرمود:
«اگر کسی از شما (شیعیان) بمیرد در حالی که منتظر امر (فرجِ امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشد همانند کسی است که در کنار قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف) و در خیمه اش بوده است! سپس اندکی درنگ کرد و فرمود: نه بلکه مانند کسی است که در کنار حضرت جنگیده و شمشیر زده است! سپس فرمود: نه به خدا قسم؛ بلکه مثل کسی است که در کنار رسول خدا(صلی الله علیه و آله وسلم) به شهادت رسیده باشد.» (26)
این گروه همان جماعتی هستند که قرن‌ها پیش، پیامبر بزرگ خدا آنها را برادران و رفقاء خود خوانده است و دوستی و مودّت قلبی خود را نسبت به ایشان اعلام کرده است.
امام باقر(علیه السلام) فرمود:
«روزی پیامبر در حضور گروهی از اصحاب خود فرمود: خدایا برادران مرا به من نشان ده! و این جمله را دو بار فرمود: اصحاب حضرت گفتند: ای رسول خدا آیا ما برادران تو نیستیم؟!
فرمود: خیر، شما اصحاب من هستید و برادران من قومی هستند در آخرالزمان؛ که به من ایمان می‌آورند و حال آنکه هرگز مرا ندیده اند! خداوند آنها را به اسم خود و پدرانشان به من معرفی کرده است... استواری هر یک از ایشان در دین خود از کندن خارهای گون در شب تاریک و به دست گرفتن آتش گداخته، سخت‌تر است. آنها مشعل‌های هدایت هستند که خداوند آنها را از فتنه‌های تیره و تار نجات می‌بخشد.» (27)
و پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود:
«خوشا حال کسی که قائم اهل‌بیت مرا درک کند و حال آنکه پیش از قیامش به او اقتدا کرده باشد. با دوستان او دوستی و از دشمنان او بیزاری جسته باشد و امامان پیش از او را نیز دوست داشته باشد. آنها رفقای من و صاحبان دوستی و مودت من و گرامی ترین امت من نزد من هستند.» (28)
و اینان که به چنین مقام و رتبه‌ای نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) دست یافته‌اند به شرف خطاب حضرت دوست مشرف می‌شوند! آن هم ندایی که مملوّ از محبّت و عشق است و حکایت از نهایت تقرّب و نزدیکی آنها به محضر حضرت حق دارد.
امام باقر(علیه السلام) فرمود:
«روزگاری بر مردم می‌آید که امامشان غایب خواهد بود پس خوشا حال آنان که در آن زمان بر امر (ولایت) ما استوار بمانند. به راستی که کمترین پاداش آنها این است که حضرت پروردگار آنها را ندا می‌دهد که: ای بندگان من، به سرّ من (و امام غایب) ایمان آوردید و او را تصدیق کردید پس شما را بشارت باد به پاداش نیکوی من، شما به حقیقت بندگان من هستید. اعمال شما را می‌پذیرم و از خطاهای شما می‌گذرم و به (برکت) شما باران را بر بندگانم نازل می‌کنم و بلا را از ایشان می‌گردانم و اگر شما (در میان مردم) نبودید حتماً عذاب خود را ]بر مردم گنهکار[ می‌فرستادم.» (29)
ولی به راستی چه چیز منتظران را آرام می‌کند و انتظار آنها را پایان می‌دهد؟ چه چیز روشنی چشم ایشان است و دل بی قرار آنها را قرار و آرام می‌بخشد؟ آیا آنان که عمری به جادّه انتظار چشم دوخته‌اند و در همین مسیر با همه سختی هایش راه پیموده‌اند تا به دشت سر سبز موعود منتظر پای گذارند به پاداشی کمتر از هم نشینی با محبوب و معشوق خود راضی می‌شوند؟! و چه فرجامی از این زیباتر و چه لحظه‌ای از این باشکوه تر!
امام کاظم(علیه السلام) فرمود:
«خوشا حال شیعیان ما، آنان که در زمان غیبت قائم ما به ریسمان دوستی ما، چنگ زنند و بر دوستی، و بیزاری از دشمنانمان استوار بمانند. آنها از ما هستند و ما از آنها. آنها به پیشوایی ما راضی شدند (و امامت ما را پذیرفتند) و ما نیز به شیعه بودن آنها راضی و خشنود شدیم. خوشا حال ایشان!! به خدا قسم اینان در قیامت با ما و در رتبه و درجه ما خواهند بود.» (30)
خلاصة درس
انتظار به معنای چشم به راه بودن است و لازمه آن عدم بی‌تفاوتی و تلاش در جهت رسیدن به هدف مورد انتظار است.
در روایات انتظار ظهور امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) بعنوان بهترین عمل توصیف شده است.
ویژگی‌های انتظار ظهور مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) ایجاد انگیزه و شوق به سوی تحقق اهداف ظهور یعنی عدالت و شکوفایی را در روح منتظران پدید می‌آورد.
انتظار ظهور مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در بُعد فردی و اجتماعی، آثار و ثمرات فراوانی به همراه دارد.
مهم ترین وظایف منتظران، شناخت امام(علیه السلام) الگوپذیری، یاد حضرت و همگرایی است.
بر اساس روایات، پاداش منتظران، مساوی با پاداش شهداء صدر اسلام شمرده شده است.
---------------------------------
1. بحارالانوار، ج 52، ص 122.
2. الغیبة نعمانى، باب 11، ح 16، ص 207.
3. الغیبة نعمانی، باب 13، ح 46، ص 252.
4. کمال الدین، ج 1، ح 15، ص 602.
5. الغیبة نعمانى، باب 11، ح 16، ص 200.
6. سوره بقره، آیه 138.
7. کمال الدین، ج 2، ب 43، ح 12، ص 171.
8. اصول کافى، ج1، باب 84، ح 5، ص 433.
9. الغیبة نعمانى، باب 10، فصل 3، ح 6، ص 170؛ و نیز حاشیه مفاتیح‌الجنان، باب ششم، دعای زمان غیبت.
رجمه دعا: «خدایا خودت را من بشناسان، براستی که اگر خود را به من نشناسانی، پیامبرت را نخواهم شناخت. خدایا، پیامبرت را به من بشناسان، براستی که اگر پیامبرت را به من نشناسانی، حجّتت (و خلیفه پیامبرت) را نخواهم شناخت. خدایا حجّت خود (امام زمان) را به من بشناسان، براستی که اگر حجت خود را به من نشناسانی از دین خود گمراه خواهم شد!!»
10. درباره این موضوع در فصل اول کتاب، مباحثى بیان گردید.
11. درباره سیره و صفات امام مهدى(علیه السلام) در فصل آینده سخن خواهیم گفت.
12. کمال الدین، ج 1، باب 25، ح 3، ص 535.
13. بحارالانوار، ج 53، ص 177.
14. غیبت نعمانى، باب 11، ح 16، ص 207.
15. کمال الدین، ج 2، باب 45، ح 4، ص 237.
16. مفاتیح الجنان، اعمال شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان.
17. همان، دعاى نُدبه.
18. همان، دعاى عهد.
19. احتجاج، ج 2، ش 360، ص 600.
20. کمال الدین، ج 1، باب 25، ح 2، ص 535.
21. دلائل النبوة، ج 6، ص 513.
22. بحارالانوار، ج 52، باب 22، ح 5، ص 123.
23. بحارالانوار، ج 52، باب 22، ح 16، ص 126.
24. کمال الدین، ج 2، باب 33، ح 54، ص 39.
25. همان، ج 2، باب 31، ح 6، ص 592.
26. بحارالانوار، ج 52، ص 126.
27. همان، ص 123.
28. کمال الدین، ج 1، باب 25، ح 2، ص 535.
29. همان، باب 32، ح 15، ص 602.
30. همان، ج 2، باب 34، ح 5، ص 43.
