حکایت خنجر نفتی اوباما و دیپلماسی «اعتماد به دشمن»
انتظارات روانی با توافق ژنو افزایش یافت به خصوص که دولت با استفاده از مصوبات نهادهای امنیتی، برخورد قضائی با رسانه‌های منتقد توافقنامه را دردستور کار قرار داد. در فضای یکطرفه‌ای که کمابیش تاکنون ادامه یافته، به گونه‌ای وانمود شد که بخش قابل توجهی از تحریمها تعلیق و دارایی‌های مسدود شده بانک مرکزی آزاد شده است. اما با گذشت زمان کم‌کم نهادهای اقتصادی از جمله سازمان هواپیمائی، شرکت‌های خودروسازی، شرکت هما، شرکت کشتیرانی، شرکت نفت‌کش، بیمه مرکزی، بانک‌های تجاری و سایر فعالین اقتصادی لب به سخن گشودند که تحریمها نسبت به قبل از توافقنامه تغییری نکرده است.
پیش‌بینی دولتی‌ها در ادامه مذاکرات محقق نشد. آمریکایی‌ها برخلاف وعده‌هایی که در سفر نیویورک و دیگر ملاقاتها به طرف ایرانی داده بودند، زیاده‌خواهی را شروع کردند (همان تجربه‌ای که بارها در دولتهای قبل هم تکرار شده بود). این بار گفتند لغو کامل تحریمها امکان‌پذیر نیست!
تحریمهای تروریستی و حقوق‌بشری پابرجاست! تحریمهای کنگره آمریکا هم لغو شدنی نیست و فقط تحریمهای اندک دولت آمریکا آن هم به تدریج و بعد از ملاحظه اقدامات عملی ایران، لغو می‌شود! نامردی آمریکایی‌ها به همین جا ختم نشد. آنها سطح امتیازات درخواستی خود را هم ارتقا دادند. در مذاکرات عمان گفتند به هیچ‌وجه حاضر به پذیرش غنی‌سازی بیش از 4000 سانتریفیوژ در ایران نمی‌شوند! علاوه بر این توقف حمایت از شیعیان منطقه و اعمال محدودیت بر قدرت موشکی ایران را نیز به لیست امتیازهای درخواستی اضافه کردند! تا قبل از این مرحله از مذاکرات، تیم دیپلماسی هسته‌ای و شخص دکتر روحانی واقعا فکر می‌کردند پرونده هسته‌ای ایران واقعا از طریق شفاف‌سازی و به قول خودشان بازی برد-برد، حل شدنی است.
زیاده‌خواهی آمریکایی‌ها، مذاکرات وین را به بن‌بست کامل کشاند. دولت تدبیر و امید که نگاه به غرب داشت، به پیشنهادات طلائی کشورهای منطقه به خصوص عراق، ترکیه، ونزوئلا، چین و روسیه بی‌محلی کرد و به جای تقویت موضع خود در مذاکرات، به ایجاد اختلاف در داخل کشور و تضعیف خود در مذاکرات پرداخت. آمریکایی‌ها که کاملا متوجه ضعف برنامه اقتصادی دولت و فقدان انگیزه بدنه اصلی وزرا برای تحقق اقتصاد مقاومتی شدند، گام دیگری به پیش گذاشتند و برنامه جدیدی برای ضربه به اقتصاد ایران تهیه کردند. به این ترتیب طرح آقای وولسی رئیس سابق سازمان سیا برای کاهش شدید قیمت نفت و ضربه به ایران در دستور کار قرار گرفت. این طرح در جلسه مشترک وزیر خارجه آمریکا با ولیعهد عربستان نهایی و اجرا شد.
آمریکا که سالهاست اقتصاد مقاومتی را در حوزه انرژی در راس برنامه‌های خود قرار داده، توانست واردات نفت خود را به شدت کاهش دهد. کاهش تقاضای نفت به همراه نقش عربستان در تخفیف قیمت نفت و وتوی تصمیمات اوپک باعث شد تا قیمت جهانی نفت به میزان 50 درصد کاهش یابد. اقتصاد مقاومتی یک شعار نیست. راهبردی است که در تمامی کشورهای پیشرفته برای رفع نقاط آسیب‌پذیر اقتصادی-امنیتی اجرا شده است. اما نگاه دولت «امید» به اقتصاد مقاومتی نگاهی شعاری است.
و برخی وزرا بی‌انگیزه به نظر می‌رسند. مسئولان دولتی ابتدا کاهش قیمت نفت را امری طبیعی ارزیابی می‌کردند. اما بعد که اطلاعات بیشتری از طراحان توطئه نفتی منتشر شد، دولت تلاش کرد انگشت اتهام را به سمت عربستان نشانه رود تا نقش آمریکا دیده نشود. چرا که توجه مردم به نقش آمریکا در خیانت نفتی، اساس دیپلماسی دولت را زیر سوال می‌برد. واقعیت این است در حالی که هنوز یک دست آمریکا در دست جناب ظریف بود، دست دیگر با خنجر نفتی به پهلوی اقتصاد ایران فرو شد! نابسامانی اقتصادی پیش رو ناشی از عدم تبعیت از سیاستهای اقتصاد مقاومتی و ابراز ضعف و اعتماد بی‌جا به وعده آمریکایی‌هاست. حقیقتی که با گذشت زمان بیشتر برای مردم آشکار می‌شود و حیات سیاسی دولت را کاملا متاثر خواهد کرد.
اوباما چندی قبل دیوید کوهن رئیس قرارگاه تحریم در دولت آمریکا را با حفظ سمت به قائم‌مقامی سازمان سیا منصوب کرد. این انتصاب حاوی پیام مهمی است که در رسانه‌های داخلی کمتر به آن توجه شد. دولت آمریکا قصد دارد تحریم به مثابه جنگ اقتصادی-امنیتی را در سال جدید ادامه دهد.
منبع:
