در حالی جنگ زرگری دولت آمریکا و کنگره برای تحریم بیشتر ایران موضوع هسته ای را تحت الشعاع خود قرار داده، گزارش جدید آمانو نشان میدهد که به یک باره و بدون دریافت هیچ گونه ما به ازایی، طرف ایرانی بیش از 2700 کیلوگرم از اورانیوم 5 درصد خود را به اکسید تبدیل کرده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش ماهانه خود که شامگاه سه شنبه منتشر شده،  آورده است که ایران 2 هزار و 720 کیلوگرم اورانیوم UF6 با غنای تا سطح 5 درصد را به پروسه تبدیل در کارخانه پودر U02 به منظور تبدیل به اکسید اورانیوم تزریق کرده است. (متن کامل گزارش آمانو)

به این ترتیب ذخایر اورانیوم غنی شده 5 درصد ایران از 8 هزار و 475 کیلوگرم به 5 هزار 755 کیلوگرمتقلیل پیدا کرده است. مدیرکل آژانس انرژی اتمی، در گزارش خرداد 93 (می 2014) مقدار ذخایر اورانیوم 5 درصد ایران 8 هزار و 475 کیلوگرم عنوان کرده بود.

"تایید کاهش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران"، در حالی است که محمد جواد ظریف پس از قدم زدن 15 دقیقه ای با جان کری در شهر ژنو هنگامی که با انتقاداتی در داخل  روبرو شد تاکید کرد که در جریان مذاکرات هسته‌ای از حقوق هسته‌ای ملت ایران دفاع کرده است و در جریان پیاده روی با کری نیز مذاکرات ادامه داشته است.

با این حال روند تبدیل ذخایر اورانیوم 5 درصد ایران خرداد ماه سال 1393 یعنی زمانی که مذاکرات گام نهایی جدی شده بود، آغاز شده است. 

آمانو شهریورماه 1393 در گزارش فصلی خود آورده بود که ایران حدفاصل خردادماه تا شهریورماه 1393، 710 کیلوگرم اورانیوم  5 درصد خود را تبدیل به اکسید کرده است.

این روند تا به امروز ادامه پیدا کرده و در نهایت آمانو گزارش داده که پس از فریز شدن غنی سازی اورانیوم 5 درصد ایران (در نتیجه توافق ژنو در سال 1392)، نه تنها ایران بنابر تعهد خود بر ذخایر اورانیوم 5 درصد نیافزوده بلکه تاکنون 2720 کیلوگرم اورانیوم 5 درصد را نیز تبدیل به اکسید کرده است.

به بیان دیگر اقدام عجیب ایران در کاهش ذخایر فعلی اورانیوم 5 درصد، گزاره ای است که فراتر از تعهدات ایران در توافق ژنو به حساب می آید.

در توافق ژنو درباره اورانیوم 5 درصد ایران آمده است:

هنگامی‌که خط تبدیل UF6 غنی شده تا 5 درصد به UO2 آماده گردید، ایران تصمیم گرفته است مواد UF6 جدیداً غنی شده تا سطح 5 درصد طی دوره شش ماهه را به اکسید تبدیل کند، همان گونه که در برنامه عملیاتی کردن تأسیسات تبدیل، به آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرده است.

در واقع ایران در برنامه مشترک اقدام متعهد شده بود از زمان اجرای توافق ژنو، مقدار اورانیوم جدید 5 درصدی که تولید می کند را به اکسید تبدیل کند، نه آنکه اورانیوم های 5 درصدی که پیش از توافق، تولید و ذخیره شده بود را نیز از اکسید کند.

این امتیاز ایران در توافق ژنو برای غرب امتیاز بزرگی به حساب می‌آمد چرا که با اکسید کردن اورانیوم 5 درصد جدید ایران، ذخایر آن افزایش پیدا نمی کند و این یعنی اینکه ظرفیت ایران برای تولید اورانیوم 20 درصد محدود باقی می ماند. چرا که برای تولید 500 کیلوگرم اورانیوم20درصد (حداقل اروانیوم مورد نیاز برایbreack out – قابلیت فرار هسته ای) 5 تن اورانیوم 5 درصد نیاز است.

به همین دلیل است که مقامات غربی به منظور دور نگه داشتن ایران از قابلیت تولید اورانیوم 20 درصد، علاوه بر همراه کردن تیم مذاکره کننده ایرانی برای توقف فرآیند تولید 20 درصد، توانستند امتیاز اکسید کردن اورانیوم های 5 درصد جدیدا تولید شده را بگیرند و در گام نهایی به دنبال آن هستند این ذخایر را به 2 هزار کیلوگرم کاهش دهند تا ایران به صورت جدی از فرآیند تولید اورانیوم 20 درصد دور بیافتد.

حال آنکه طرف ایرانی بدون اعلام رسمی خود ذخایر اورانیوم غنی شده را کاهش می دهد به گونه ای که ذخیره اورانیوم 5 درصد ایران همانگونه که ذکر شد، هم اکنون به 5 هزار و 755 کیلوگرم رسیده است.

علاوه بر این در گزارش آمانو آمده است که «ایران 4118 کیلوگرم از هگزافلوراید 235 دارای غنای 2 درصدی خود را به اورانیوم طبیعی تبدیل کرده است.»

بنابراین ایران از زمان اجرای توافق ژنو 2720 کیلوگرم اورانیوم 5 درصد و  4118 اورانیوم 2 درصد خود را فراتر از تعهدات توافق ژنو تبدیل به اکسید و یا اورانیوم طبیعی کرده است.

این یعنی آنکه از امضای توافق ژنو تا کنون حدود 7 تن از ذخایر اورانیوم 5 درصد و زیر 5درصد ایران از بین رفته است.

در ازای گام های «فراتوافقی» طرف ایرانی و نابودی زحمات دانشمندان هسته ای ، طرف مقابل نه آنکه به تعهدات برنامه مشترک اقدام عمل می کند بلکه سطح چالش را به این جا رسانده که اگر ایران خواسته های آمریکا را نپذیرد با تحریم هایی مواجه می شود که حتی به گفته رئیس جمهور آمریکا برخلاف توافق ژنو است.

منبع: رجانیوز