افشاگری تاریخی معاون شورای عالی امنیت ملی  پیرامون عملکردروحانی(2)

مذاکرات پاریــــس

زمینه:

اکنون در دوره‌ای هستیم که اتفاقی به نام توافق پاریس می خواهد شکل بگیرد. در مذاکرات پاریس یک پیشنهاد ما داریم، طرف مقابل هم یک پیشنهاد داده است و در نهایت توافقی هم خارج شده است.

جالب این است که پیشنهادی که ما دادیم، یک بندش به این صورت است که : "به عنوان یک اقدام دیگر برای اعتماد سازی، ایران به صورت داوطلبانه کلیه فعالیت های مرتبط با غنی سازی و بازفراوری را که برای دوره مذاکرات ادامه خواهد داشت، اجرا می کند و تعلیق جامع خواهد بود." یعنی چیزی نبوده است که آن ها پیشنهاد بدهند و ما بپذیریم، خود ما پیشنهاد داده‌ایم. که این باعث می شود که به توافق پاریس برسیم که توافق مهمی است.

 تعهدات ایران:

1)استمرار تعهدات ناشی از موافقت نامه سعدآباد؛

2)ادامه اجرای داوطلبانه پروتکل تا تصویب

3) ادامه تعلیق فعالیت های غنی سازی تا حصول موافقت نامه تمهیدات دراز مدت میان دو طرف. (یعنی تا زمان نامحدود. چرا که مشخص نیست این توافق چه زمانی حاصل خواهد شد.)

4) گسترش تعلیق تمامی فعالیت های مرتبط با غنی سازی و بازفرآوری. ( باز می‌پذیریم تعلیق تا مدتی که به توافقی قابل قبول میان دو طرف دست یافته شود ادامه یابد.)

تعهدات 3 کشور اروپایی:

1)حمایت از مدیر کل برای این که چنان چه مقتضی بداند در چارچوب توافق نامه پارلمان و پروتکل الحاقی، به آژانس گزارش دهد. (یعنی اگر مدیر کل بخواهد به آژانس در مورد ایران گزارش بدهد، این ها از او حمایت می کنند. مثلا یک لیوان آب به او می دهند که خوب بتواند گزارش بدهد. غرض این که حدود و نوع حمایت باز هم مشخص نیست.)

 2)حمایت از مدیر کل برای دعوت از ایران برای پیوستن به گروه کارشناسی ره یافته چرخه سوخت هسته‌ای

3) حمایت از سرگیری مذاکرات همکاری تجاری ایران با اتحادیه اروپا در صورت راست یافتگی تعلیق.(تضمین نمی‌کند که  این کار را انجام خواهندداد، تنها این لفظ است که حمایت می کنیم. نتیجه اش این می‌شود که  اظهار می‌کنند که ما 3 کشور می‌خواستیم این کار انجام شود ولی فلان کشور مخالفت کرد، چون ما 25 کشوریم)

4)حمایت از آغاز مذاکرات برای الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی (که این چقدر برای ما فایده دارد یا ندارد یک بحث است و این که آیا ما را عضو می‌کنند قطعا یا باز فقط حمایت  می‌کنند؛ یک بحث دیگری است)

 - نکات مهم پیرامون توافقات پاریس:

 1)وقتی دقت می‌شود عملا طرف اروپایی هیچ چیزی را به عنوان تعهد نمی پذیرد. و مهم تر این که ما نیز از او نمی‌خواهیم. حتی از او نمی‌خواهیم که ما با این همه تعهد که داده ایم لااقل در شورای حکام علیه ما قطع نامه صادر نشود.

 2)از طرفی حول بحث گروه کارشناسی که طرح شد که تعهد دوم ما بود، دو تا موضوع مهم دیگر در توافق پاریس هست:

الف) یکی موضوعی تحت عنوان ضمانت‌های عینی است که در توافق پاریس تاکید شده است، که این در این توافق، ضمانت های عینی ارائه خواهد کرد که برنامه هسته ای ایران صرفا برای برنامه صلح آمیز است. یعنی باید کاری کنیم که طرف مقابل تضمین عینی داشته باشد، که برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است. که باز اشاره خواهیم کرد که تضمین عینی یعنی چی؟ که باز براساس مستندات همین کتاب است و تعبیر وتفسیر بیرونی را انجام نخواهیم داد. هر چند که جا برای این کار وجود دارد

ب)اینکه آن ها متعهد می‌شوند که ضمانت‌های محکم در همکاری‌های هسته‌ای، تکنولوژی، اقتصادی و تعهدات محکم در موضوعات امنیتی بدست آورند. آن‌ها از ما تضمین‌های عینی خواستند، و ما از آن‌ها تعهدات محکم یا ضمانت های محکم خواستیم.

 ولی ضمانت محکم یعنی چی؟ یعنی مثلا فرض بفرمایید من می‌گم جلسه ما ساعت 3 تمام خواهد شد، "حتما". این کلمه "حتما" می‌شود ضمانت محکم. اما ضمانت عینی یعنی چی؟ یعنی این جلسه ساعت 3 تمام می شود، اگر تمام نشود چه کار می کنیم، در را می بندیم، چراغ را خاموش می کنیم، بلندگو را قطع می کنیم، این یعنی کاری که منجر به عمل خواهد شد.

اما توضیج اینکه این گروه چند جانبه چرخه سوخت هسته‌ای چیست؟ که قرار شده است که سه کشور اروپایی از دعوت مدیر کل، برای پیوستن ایران به این گروه حمایت کنند.

 اولا این گروه یک گروه مشورتی است، یعنی جایگاه حقوقی ندارد

 سه تا دستور کار دارد، که باز هم نویسنده کتاب خودش توضیح می‌دهد، دارد: "دستور کار اول: این که هیچ کشوری از این به بعد حق تولید سوخت را ندارد و صرفا کشور هایی که در حال تولید هستند، می توانند به تولید ادامه دهند". دو: "سوخت به اندازه کافی در جهان وجود دارد و نیازی به تولید سوخت جدید نیست". یعنی باز این جا هم تایید می‌شود که ایران نمی تواند چرخه سوخت داشته باشد.

 سه: "بانک بین المللی سوخت تاسیس شود و این بانک، نیاز کشورها به سوخت را تامین کند." که باز این هم یعنی این که ایران چرخه سوخت نداشته باشد. یعنی ما افتخار می کنیم که توانستیم از اروپایی‌ها تعهدی بگیریم که از مدیر کل حمایت بکنند تا از ما دعوت به عمل آورد تا ما عضو گروهی باشیم که نتیجه این گروه این شود که ما  نباید چرخه سوخت داشته باشیم.

ملاقات با وزرای خارجه سه کشور اروپایی

بعد از اینکه مذاکرات پاریس انجام می شود و توافق نامه امضا می شود، دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی یک سفر به اروپا می روند. به مقصد فرانسه و آلمان. با رئیس جمهور فرانسه و صدراعظم و وزیر خارجه آلمان صحبت  و ملاقات می کنند. که این مباحث در آن کتاب هست. چون ما اختیار و اجازه این که اسناد را در اختیار بگذاریم را نداریم. هرچند در دبیرخانه هست. ولی بالاخره منتشر شده است و ما آن ها را باز نشر می‌دهیم.

 شیراک نظر خود را درباره قرار داد پاریس بیان می کند: " غنی سازی و بازفراوری جز برای سلاح هسته‌ای فایده ندارد. باید ببینیم که به نام استقلال( یعنی شما ایران، که به دنبال استقلال هستید) به دنبال راه خودتان هستید یا بر مبنای تمایل دنیا برای خاتمه دادن اشاعه توجه می‌کنید." یعنی در واقع تهمت اشاعه را هم به ما می‌زند. "موافق ام که مذاکره کنندگان به دنبال مصالحه باشند ولی در مورد غنی سازی از خط قرمز عبور نخواهند کرد. اگر خودتان هم با وزرای خارجه سه کشور جلسه بگذارید نتیجه فرق نخواهد کرد." آن ها هم همین را می‌گویند.

"در مقابل بوش از ایران دفاع کردم ولی تولید سوخت از جانب شما را برنمی تابیم. نمی‌توان از این خط قرمز عبور کرد. انگلیس، روسیه، اروپا و چین هم حاضر نیستند که به ایران اجازه دهند، سوخت هسته‌ای برای مصارف غیر نظامی تولید کند."

ایشان همچنین به آلمان می‌روند و با شرودل و فیشر ملاقات می‌کنند.

 فیـشر:" برای ما در مرحله اول تضمین عینی، (یعنی همانی که در توافق پاریس بود،) به معنای عدم شروع غنی سازی است.

آقای روحانی:در تهران در توافق سعدآباد در حضور شما در مصاحبه گفتم تعلیق حداکثر یک سال خواهد بود".

 فیشر می‌گوید:"در مذاکرات چنین نبوده است. در مذاکرات گفتیم فعلا  از مدت تعلیق حرفی نباشد نمی‌خواهیم وقت کشی کنیم. اگر شما به طرف ما حرکت کنید همین امروز کار تمام است." یعنی اگر شما از قید مسئله هسته‌ای بگذرید مسئله تمام است. ایشان باز می‌گویند: "اگر برای رسیدن راه حل میانه اراده ای دارید، ما هم حاضر هستیم. "یعنی بیا وسط. نه حرف شما نه حرف ما. فیشر باز می‌گوید: "ما از دو نقطه نظر به راه حل نگاه می کنیم." یعنی ما به سمت راست می رویم و شما به چپ. "ما از دو نقطه نظر داریم نگاه می کنیم. می خواهیم در دو جهت مخالف حرکت کنیم. و به نقطه میانه برسیم که امکان ندارد." یعنی شما باید به طرف ما بیایید.

 ایشان باز در این سفر با صدر اعظم آلمان ملاقات می‌کند و در این ملاقات بیان می کنند:" این مسئله، در کشور ما یعنی انرژی هسته ای به غرور ملی تبدیل شده است. اگر راه حل مورد رضایت مردم نباشد، پایدار نخواهد بود."

شرودر در کمال پررویی:" با کمال احترام نسبت به مردم ایران معتقدم که مردم شما اطلاعی از مسائل اتمی ندارند اگر رهبری خردمند به مردم خود بگوید این امری است که به لحاظ سیاسی و اقتصادی به سلاح شان نیست، آن ها خواهند پذیرفت. اگر بتوانید انصراف داوطلبانه از غنی سازی را برای مردم خود توضیح دهید، جهان به شما اعتماد خواهد کرد." یعنی جلوی پیشرفت خود را بگیرید، جهان به شما اعتماد  می کند چون اگر چیزی نداشته باشید، اعتماد می کنند. " و ملت شما از مزایای زیادی ازجمله مزایای اقتصادی بهره مند خواهد شد. من راه حل دیگری نمی‌شناسم."

دبیر اسبق:"همان طور که سایر اعضای ان. پی. تی  حق تولید سوخت دارند، ما هم حق داریم و اجاز ه تحقیر  ایران را نمی دهیم."

شرودر:" مسئله ما معاهدات بین المللی نیست. ان. پی. تی اصلا برای ما مهم نیست. مهم این است که از طریق اعتماد اروپا به ایران، جهان به ایران اعتماد پیدا کند. بدون این اعتماد اروپا و جهان، امکان حل مسئله وجود ندارد. انصراف از غنی سازی ما را از تمام مشکلات بعدی رها می کند." این جا می خواهد تهدید کند."من نمی دانم راه حل دیگری وجود دارد یا خیر."

دبیر اسبق:"شما می‌خواهید سوخت تولید نکنیم یا سلاح هسته ای. اساس ان. پی. تی  این است که کشورها فعالیت صلح آمیز داشته باشند."

 شرودر:" ما هر دو به لحاظ سیاسی آدم بالغی هستیم. صریح صحبت کنیم. ان. پی. تی  کافی نیست. برای ادامه کار، تنها یک راه را می بینیم. واقعا مطمئن نیستم غیر از انصراف راه حل دیگری وجود داشته باشد." یعنی تعطیل کنید. یعنی عملا تضمین عینی، به معنی تعطیلی شد. خیلی صریح.

 و جالب تر از همه چیز اظهار نظر ایشان در جای دیگری از کتاب شان است که:" پس از سفر پاریس و توافق با شیراک، امید جدیدی ایجاد شده بود. و نظر عده ای که می گفتند اروپا به هیچ شکل زیر بار غنی سازی نمی رود به شدت تضعیف شده بود."!  از این صراحت بیشتر؛ که با هیچ نوع کار هسته ای جدی در ایران موافقت نمی‌کنند. و باهمین نگاه و برداشت است که آن دوران، دوران طلایی دیپلماسی نامیده می‌شود.

 نامه حسن روحانی به وزرای 3 کشور اروپایی

 وقتی از این سفر برمی گردند، می بینند که ظاهرا خیلی خوب نبوده است. و یک کلاه بزرگی سر آن ها رفته است. قصد دارند  کاری بکنند تا یک مقداری ترمیم بشود.

 مسئول وقت مذاکرات هسته ای، نامه ای به سه وزیر اروپایی می‌نویسند. با این مضمون که توافق پاریس که امضا شد، قبول. ولی درک ما از توافق پاریس این‌هاست:

1)شناسایی حقوق ایران و اعمال آن تحت ان. پی. تی  مانند سایر کشورها

2) گزارش عندالاقتضای مدیر کل آژانس، به شورای حکام به معنی نقطه شروع تبیین پرونده هسته ای ایران در آژانس. 3) تعهد سه کشور اروپایی مینی بر اینکه پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت ارجاع داده نخواهد شد پابرجاست.(سوالی این جا مطرح است که آیا آن بندگان خدا تعهدی داده بودند ؟)

4) در مورد قطع نامه نوامبر با ایران مشورت خواهد شد.( یعنی این سه کشور اروپایی که می خواهند قطع نامه علیه ایران بدهند با ایران مشورت خواهند کرد.)

5)  در هیچ بند از قطع نامه که نباید به  مفهوم ماشه اشاره کند.(مفهوم ماشه یعنی چی؟ یعنی اگراز ایران یک مسئله‌ی دیگری سر بزند، پرونده در شورای حکام مطرح نمی شود، مستقیم وارد شورای امنیت می شود.)

6) تعلیق در UCF اصفهان به معنای اجتناب از وارد کردن کیک زرد است. (می‌دانید که UCF اصفهان در واقع جزء غنی سازی نیست ولی در آن جا ما این کار را متاسفانه پذیرفتیم)

ایشان  این کار را انجام می دهند. تا  اتفاقی که در پاریس افتاده است را ترمیم بکنند.

سه کشور اروپایی هم فورا پاسخ صریح می‌دهند: "دیدگاه ما این است که متن صریح توافق پاریس بدون تفسیر یا شرایط دیگر، تنها مرجع برای طرفهای توافق است."!

بازهم قطــــعنامه

 باز با همین وضعیت، ما  تعامل بیشتری می کنیم، اسم این را نمی دانم باید تعامل بگذاریم یا چیز دیگری.آن‌ها در مقابل به اصطلاح این همه تعامل، باز دوباره تصمیم به ششمین قطع نامه می‌گیرند. باز توسط این سه کشور اروپایی قطع نامه به شورای حکام پیشنهاد می‌شود.

پیشنهاد عجیــب طرف ایرانــی

 4 فروردین 84، برای تضمینهای عینی، ایران یک طرحی را به سه کشور اروپایی می‌دهد. باز تاکید می‌شود که  همه این موارد داخل کتاب ذکر شده، هست. صحت و سقم آن هم با نویسنده کتاب است. دقت کنید ما که می خواهیم برنامه هسته ای داشته باشیم، خود این  پیشنهادات را می دهیم:

1) محدود کردن برنامه هسته ای ایران

2) چرخه سوخت باز. (چرخه سوخت باز در مقابل چرخه سوخت بسته است. از معدن تا بازفرآوری همه مراحلی که در چرخه سوخت وجود داره، چرخه بسته را تشکیل می دهد. یعنی این که همه مراحل در کشور وجود داشته باشد که ما اکنون این توانمندی را داریم. باز یعنی این که یک بخشی از آن  وابسته به خارج باشد. این که ما این قسمت را انجام نمی دهیم. در واقع می پذیریم که جرخه سوخت کامل نداشته باشیم، با وجود  اینکه حق ما هست، و توانایی اش را داریم.)

3) تعیین سطح غنی سازی در سطح غنای پایین.

4) محدود کردن دامنه غنی سازی صرفا برای سوخت راکتورهای ایران (بالاخره ما یک کشور هسته‌ای هستیم. ممکن هست بخواهیم این اقلام هسته‌ای را تولید کنیم، صادر کنیم. اینجا می‌پذیریم که فقط نیازهای داخلی خود را برطرف کنیم.)

5) تبدیل همه اورانیوم تولید شده به لوله سوخت،

6) تصویب پروتکل الحاقی،

7) حضور مستمر بازرسان در مراکز غنی سازی و تبدیل آن.

این در واقع چیزی است که ما در فروردین ماه به سه کشور اروپایی می دهیم. که در کمال تعجب این را هم نمی پذیرند.

آخرین مذاکرات روحانی با طرف اروپایی

چهار خرداد سال 84، آخرین مذاکرات بین مسئول سابق هسته ای ایران با وزرای خارجه سه کشور اروپایی و سولانا که به آن ها پیوسته بود، انجام می شود. که در این مذاکره طرحی که قرار بود در مذاکرات پاریس به ایران داده شود را مطالبه می کند.

آن ها مطرح می کنند که باید بحث شود، کار بشود. برای این قضیه بهانه هایی می آورند. ولی اظهار می‌دارند که شما نباید UCF اصفهان را دست بزنید. همان که در پاریس پذیرفتید را انجام بدهید. این بحث ها در واقع آن جا انجام می‌شود. اما چیزی که مربوط به بحث ما می شود، چند جمله اش را دقت کنید.

 وزیر خارجه انگلیس :" ما می توانیم فهرست طولانی از اقداماتی که باید انجام شود را ارائه دهیم"، همان پیشنهادی که برای طرح دراز مدتمی خواستند به ایران بدهند.

 دبیر اسبق:" آیا در طرحی که می خواهید بدهید غنی سازی برای ایران هست یا نه؟"

 جناب وزیر!:" موضع الان ما این است که نه."!

وزیر خارجه آلمان:" سخت است به ایران تکنولوژی هسته‌ای بدهیم.

" وزیر خارجه انگلیس: "در زمینه غنی سازی داخل ایران و نه برای ایران. هیچ تعهدی از قبل نمی توانیم بدهیم. یعنی اگر شما می خواهید غنی سازی داخل ایران داشته باشید نه." ولی اگر بیرون باشد بعدا ما به شما سوخت بدهیم یا چیز دیگری بدهیم، یک بحث دیگر است. ولی درمورد داخل اصلا صحبت نکنید." دستیابی به آنچه ما می خواهیم به آن برسیم یعنی تمهیدات دراز مدت ما در جهت توافق پاریس بسیار مشکل است." ما قرار گذاشتیم در طول دوره مذاکرات تعلیق را ادامه بدهیم.

 وزیر خارجه آلمان:" اگر شما فکر می‌کردید ما  می‌گوییم شما می‌توانید غنی سازی داشته باشید اشتباه می‌کنید."

نامه روحــانی به اروپایـــی‌ها

 در تیر ماه پی گیری می کنند که سه کشور پیشنهاد شان را بدهند.که آن ها اما و اگر می کنند و جواب نمی دهند. یک برآوردی طرف ایرانی می کند.  نامه ای به سه وزیر می نویسد. که خود متن و پاسخ سه وزیر جالب است:

نامه روحانی:" پس از این دوره طولانی مذاکرات و تمامی اقداماتی که برای اطمینان سازی انجام دادیم و انعطاف هایی که نشان دادیم، هیچ توجیهی وجود ندارد که شما از ارائه پیشنهادی که بتواند برای طرفین قابل قبول باشد. خود داری نمایید. و در عوض چیزی را ارائه دهید که ما انتخاب دیگری جز رد کردن آن نداشته باشیم."

 و این حرفِ کیست؟، کسی که به اصطلاح مسئول بوده و همواره، در حال مذاکره و تعامل بوده است. نتیجه اش را حالا ببینید.

سه وزیر هم پاسخ صریحی می‌دهند:" مذاکره تنها می تواند براساس متن و مذاکرات پاریس باشد. نصی که آن جا هست را انجام می‌دهیم."

 آن جا ما تضمین های عینی را پذیرفتیم، تضمین عینی هم یعنی شما چرخه ی سوخت نداشته باشید. چون این بحث رو در گفت گو ها گفتند. گفتند:"تضمین عینی موقعی است که اگر شما هم بخواهید منحرف شوید هم نتوانید واین موقعی است که شما حتی دانش هسته ای هم نداشته باشید."

یکی از مسئولین اروپایی که در مذاکرات وقت بوده، در جلسه مذاکره، پیرامون همین تضمین های عینی ، به ساعتی که در میز مذاکره بوده است، اشاره می کند. : این ساعت رو نگاه کنید. ما که می گوییم شما باید تضمین عینی بدهید؛ این است که در واقع اولا باید جلوی حرکت عقربه های ساعت را بگیرید، یعنی باید فعالیت ها را تعلیق کنید. که همین الان هم دارید این کار را انجام می دهید. دوم باید اجزای این ساعت را از هم جدا کنید. سوم ( گویا سیگاری دستش بوده، این سیگار را میزند درجاسیگاری، خاموش می کند) همه آنها را باید تخریب بکنید.

پیشنهاد تحقیرآمیز طرف اروپایی به ایران در مرداد 84

بالاخره در مرداد ماه سال 84 ، سه کشور اروپایی پیشنهادشان را برای آن تمهیدات دراز مدت می دهند. که پیشنهاد مفصلی است. که دارای چند محور مهم است که عبارتند از:

1)چنانچه ایران، خواهان تامین تضمین شده سوخت طی سال های آتی باشد قادر خواهد بود اطمینان مورد نیاز را از طریق ایجاد یک تعهد الزام آور، مبنی بر اینکه به فعالیت های چرخه سوخت هسته ای نمی پردازد، برساند.( یعنی که ایران باید متعهد بشود که هیج فعالیتی در زمینه چرخه سوخت هسته ای نداشته باشد.)

 اصلا ما در مذاکره چه اهدافی داشتیم. نگاه کنید ابتدا توافق سعدآباد برای این بود که نمی خواستیم تعلیق را با ابعادی که در قطع نامه شورای حکام بود را بپذیریم. به اینجا رسیدیم.که نه تنها غنی سازی، چرخه سوخت نیز باید حذف شود.

تعهدات اروپایی‌ها:

1) از عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی حمایت سیاسی می کنند( که خیلی زحمت می کشند)

2) تقویت می کنند همکاری ها با ایران را  در عرصه هایی مانندحمل و نقل هوایی، راه آهن، دریایی، زلزله شناسی، زیرساخت، کشاورزی، صنعت غذایی و توریست (که  اینها هیچ تعهد مشخصی نیست. خب در زمینه توریست همکاری می کنیم یعنی چه؟ به هر حال، ورود توریست خارجی به ایران منافعی دارد. ولی آیا در قرارداد چنین چیزی نوشته شده، که مثلا سالانه هزارتا، ده هزارتا توریست وارد ایران می کنیم. همکاری می کنیم، حالا چکار می کنیم و نتیجه اش چه می شود، معلوم نیست. یعنی باز هیچ تعهدی را متقبل 
نمی شوند

3) سه کشور اروپایی با ایران برای جایگزینی تسهیلات تجهیزات، برای موادی که فقط کاربری غیر نظامی داشته باشند، همکاری می کنند.( یعنی در بحث های هسته ای آن چیزهایی که فقط کاربری غیر نظامی داشته باشد، همکاری می کنند و باز معلوم نیست چگونه همکاری می کنند. به ما می فروشند یا به ما اجاره می دهند با ما مشارکت می کنند. معلوم نیست. گفته اند همکاری می کنند، یعنی ممکن است در اتاق خود بنشینند، دعا کنند که ایران نیاز هسته ای اش را برطرف کند. هیچ تعهد ملموسی را متعهد نمی شوند)

4) این گروه می تواند حوزه جدید را برای استخدام دانشمندان، تکنسین ها و کارگران ایرانی که برای این تجهیزات استخدام می شوند پیدا کنند. ( چون قرار است چرخه سوخت هسته ای در ایران جمع شود. بالاخره ده ها دانشمند، کارگر و تکنسین بی‌کار می شوند. سه کشور اروپایی متعهد می شوند که برای آن ها داخل ایران، کار پیدا کنند)

معاون سولانا راجع به موضع هیات ایرانی زمان روحانی چه گفت؟

 نگاه کنید ما تا کجا رسیدیم. که من خاطرم هست در مرداد87 ، با پوپر، معاون سولانا جلسه ای داشتیم. وقتی بحث به اینجا رسید، گفتم شما چنین پیشنهادی به ما دادید.

 گفت:" ما اشتباه کردیم در آن زمان این پیشنهاد را به شما دادیم. چرا که  ما هرآن چه به شما می‌گفتیم، شما می‌پذیرفتید. و ما قدرت شما را under stimate کرده بودیم و ما نباید این پیشنهاد را به شما می‌دادیم".

 جالب است که  او  معذرت خواهی می کند ولی کسانی که این بلا را سر مردم ایران و منافع ملی ما آوردند، افتخار می کنند و طلبکار هم هستند.

البرادعی: پیشنهاد توهین آمیز و متکبرانه بود

 البرادعی در کتاب اش به این پیشنهاد  اشاره می کند. جالب است نظر او را هم ببینیم: " نه تنها پیشنهاد سه کشور اروپایی ناچیز بود، بلکه لحن توهین آمیزی نیز داشت، تا جایی که حتی لحن متکبرانه‌ای نیز حتی داشت. این طرح تا جایی پیش می‌رفت که قول می‌داد که اروپایی ها دانشمندان ایرانی را که در صورت غنی سازی نکردن، بی‌کار می‌شوند تحت پوشش قرار می‌دهد."

 اعتراف روحانی به بی‌نتیجه بودن روند مذاکرات

در مرداد 84 ،که در واقع اواخر دوره مسئولیت ایشان هست، نامه ای به آقای البرادعی می‌نویسند.

در این نامه که باز در همان کتاب هست، چند نکته را متذکر می‌شوند که به نظر من، این نکات کاملا گویاست. یعنی در واقع ارزیابی این روند را در این سه گزاره‌هایی که ایشان می‌آورند، به وضوح  می‌توان یافت. نیازی به هیچ تفسیر وتعمیق دیگری نیست :

1) علی رغم همه تلاش های صادقانه خود و حد اکثر انعطاف، پیشنهاد سه کشور اروپایی نه تنها حقوق ایران برای توسعه صلح آمیز انرژی هسته ای را مورد توجه قرار نمی دهد، بلکه حتی در حد اصلاح محدودیت های غیر قانونی ناموجه ای که بر اقتصاد و توسعه فناوری ایران شده، نیز نیست.

 نگاه کنید این حرف کیست؟ کسی که به دنبال این بود که همکاری‌های خیلی گسترده‌ای با اروپایی‌ها راه بیفتد. خود ایشان می‌گوید شما حتی به محدودیت‌های غیر قانونی کوچکی که بر سر اقتصاد ما وجود داشت، متعرض نشدید. با وجود این همه رویکرد به اصطلاح تعاملی حاضر نشدید با ما کار کنید.

2) پیشنهاد سه کشور اروپایی در زمینه تقاضاها از ایران بسیار، معین و مشخص، اما در مورد پیشنهادهای ارائه شده به ایران، مضحک، کوتاه و نارساست. فقدان هرگونه تلاش برای ایجاد ظاهری متوازن این پیشنهادها را به دستوری استعماری کاپیتولاسیون شبیه می سازد. پیشنهاد یاد شده توهینی به تمام ملت ایران است که سه کشور اروپایی باید به خاطر آن از ملت ایران پوزش بطلبند.

 البته این را در پرانتز باید گفت ابتدا کسانی که اروپایی ها را به اینجا رساندند پوزش بطلبند نه اینکه الان مدعی بشوند. مهر 92،  این قرارداد امضا شده است شماچرا مرداد 84 ، تازه یادتان افتاده است. شما می‌گویید حتی بررسی نشده است. پس چرا این روند را جلو رفتید؟ به این می گویند مذاکره؟ که منافع یک ملت را به تاراج بگذارید. این که صرفا از جلسه گفت و گو بیرون بیاییم، با هم دست بدهیم و بخندیم، مذاکره شد؟ نه خیر. مذاکره تامین منافع ملت است.